محصولات ارگانیک کشاورزی چیست؟
محصولات ارگانیک کشاورزی چیست؟ احتمالا تا به حال بار ها واژه ارگانیک را برای محصولات کشاورزی شنیده اید، اما می دانید که این واژه در کشاورزی چه معنایی دارد؟
شاید هم شما با مزایا و مشخصات محصولات ارگانیک آشنایی نداشته باشید و ندانید که آیا واقعا محصولات ارگانیک بر سلامت انسان ها تاثیرگذار است؟
با ما در این مقاله همراه باشید تا همه چیز را در مورد محصولات ارگانیک بدانید.
تعریف کشاورزی ارگانیک
اصطلاح ارگانیک به روش رشد و فرآوری محصولات کشاورزی اشاره دارد.
در واقع در کشاورزی ارگانیک قوانین و اصولی وجود دارد که این قوانین سبب تفاوت این نوع کشاورزی با کشاورزی معمولی می شود. به عبارت دیگر کشاورزی ارگانیک به عنوان یک سیستم مدیریت اکوسیستم شناخته می شود که از هیچ مواد غیر طبیعی برای رشد و کشت محصولات استفاده نمی کند.
به عنوان مثال در کشاورزی غیر ارگانیک ممکن است کشاورز از کود های مصنوعی، سموم دفع آفات، برخی از دارو ها، دانه های اصلاح شده ژنتیکی، مواد نگه دارنده، مواد افزودنی و تابش برای افزایش تولید محصولات و همچنین افزایش بازدهی مزرعه استفاده کند.
اما استفاده از چنین روش هایی در کشاورزی ارگانیک ممنوع است و توسط کشاورز مورد استفاده قرار نمی گیرد. حال شاید از خودتان بپرسید که چرا کشاورز نباید از عوامل غیر طبیعی در مزرعه خود استفاده کند و اقدام به تولید محصولات ارگانیک کند؟
در جواب این سوال باید به شما بگوییم که تولید محصولات ارگانیک می تواند راهی برای محافظت از منابع طبیعی باشد. چرا که در این روش از سموم و کود های مصنوعی استفاده نمی شود و در این صورت خاک کشاورزی مدت زمان بیش تری حاصل خیز باقی می ماند و همچنین از بروز بسیاری از بیماری ها جلوگیری می شود.
همچنین علاوه بر کشاورزی واژه ارگانیک در محصولات لبنی، گوشت و تخم مرغ هم وجود دارد. اگر برای رشد و تولید چنین محصولاتی از مواد مصنوعی استفاده شود در واقع این نوع محصولات غیر ارگانیک هستند و اگر از مواد طبیعی استفاده شود به آن ها ارگانیک گفته می شود.
چرا که در این روش حیوانات با رفتن به محیط های طبیعی مانند مراتع تغذیه می کنند و به آن ها آنتی بیوتیک، هورمون رشد و هیچگونه محصول جانبی زده نمی شود. حال شاید از خودتان بپرسید محصولات ارگانیک را چگونه می توان تشخیص داد؟
در جواب این سوال باید به شما بگوییم، هر کشوری برای خود استاندارد های مشخصی را در کشاورزی ارگانیک دارد و عموما محصولات ارگانیک با برچسبهایی مشخص می شوند. در ایران نیز نشان ارگانیک بر روی بسیاری از محصولات وجود دارد که شما با مشاهده آن ها می توانید به ارگانیک بودن محصولات پی ببرید.
فواید محصولات ارگانیک کشاورزی
امروزه کارشناسان بر این باورند که چگونگیه تولید مواد غذایی می تواند بر سلامت روحی، روانی و همچنین حیات موثر باشد. به علاوه مواد غذایی ارگانیک حاوی آنتی اکسیدان ها هستند.
آنتی اکسیدان ها دسته ای از مواد مغذی هستند که در مواد غذایی غیر ارگانیک وجود ندارد و خاصیت های فراوانی را دارا می باشند. به علاوه ممکن است افرادی در جامعه وجود داشته باشند که نسبت به مواد غذایی، شیمیایی و همچنین مواد نگه دارنده آلرژی داشته باشند.
استفاده از محصولات ارگانیک به این افراد کمک می کند تا آلرژی در آن ها کمتر و یا به طور کل از بین برود. البته فواید مواد غذایی ارگانیک در همینجا خلاصه نمی شود و ما قصد داریم به صورت موردی تمامی فواید محصولات ارگانیک را به شما بگوییم.
1- بر روی محصولات سالم سموم کمتری وجود دارد
به طور کل در کشاورزی سعی می شود تا برای از بین بردن آفات از سموم استفاده کنند. این سموم در موادغذایی غیر ارگانیک بسیار برای انسان ها و حیوانات خطرناک است و حتی آثار این سموم تا حد زیادی بر روی محصولات کشاورزی باقی می ماند.
اما باید به شما بگوییم که در محصولات ارگانیک میزان سموم به مراتب کمتراز محصولات غیرارگانیک است. به علاوه این سموم خطر کمتری را برای حیوانات و انسان ها ایجاد می کنند چرا که منشا طبیعی دارند. به طور مثال سوفات مس یکی از سموم طبیعی است که در کشاورزی ارگانیک از آن استفاده می شود.
این سم عموما به صورت معدنی به وجود می آید و خطر کمتری برای سلامتی دارد. همچنین آثار این سم بر روی محصولات کمتر از سموم شیمیایی باقی می ماند.
2- محصولات ارگانیک تازه تر و برای محیط زیست مناسب تر هستند
به دلیل اینکه برای به عمل آوردن محصولات ارگانیک از مواد نگهدارنده استفاده نمی شود.
معمولا این محصولات تازه تر به دست مشتریان می رسند و ماندگاری کمتری نسبت به دیگر محصولات دارند. به علاوه روند کشاورزی ارگانیک به گونه ای است که در آن کاهش آلودگی، صرفه جویی در آب، کاهش فرسایش خاک، افزایش حاصل خیزی خاک و همچنین مصرف انرژی کمتر دیده می شود.
3- محصولات ارگانیک، محصولات مهندسی شده ژنتیکی یا GMOs نیستند.
همانطور که می دانید امروزه برخی از کشاورزان سعی می کنند تا با تغییر در ژنتیک گیاهان تغییراتی را در آن ها به وجود بیاورند که سبب بازدهی بیش تر آن ها می شود. به طور نمونه احتمالا تا به حال شما محصولات زیادی را مشاهده کرده اید که به آن ها محصولات تراریخته گفته می شود.
این محصولات با تغییرات ژنتیکی که بر روی آن ها انجام می شود می توانند در مقابل آفات کش ها مقاومت داشته باشند و از بین نروند. در این حالت کشاورزان می توانند مطمئن باشند که با ریختن برخی از سموم محصولات دچارمشکل نمی شوند.
شاید برای شما جالب باشد که در کشوری مانند آمریکا بسیاری از محصولات مانند کدو، کدو سبز، پاپایا و ذرت شیرین با استفاده از همین روش تولید می شوند. البته در میان محققین استفاده از محصولات این چنینی بسیار بحث برانگیز و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که استفاده از چنین محصولاتی می تواند سلامت انسان ها را به خطر بیاندازند.
البته هنوز خطرات ناشی از چنین محصولاتی به ثبت نرسیده و نمی توان به شکل مطمئن اعلام کرد که چنین محصولاتی برای انسان ها خطرانک است. اما به طور کل در محصولات ارگانیک از مهندسی ژنتیک استفاده نمی شود و می توان بدون دغدغه از آن ها استفاده کرد.
آیا محصولات ارگانیک معایبی نیز دارا می باشند؟
در جواب این سوال باید بگوییم بله، البته منظور از معایب کشاورزی ارگانیک جنبه سلامتی آن ها نیست. چرا که چنین محصولاتی عمدتا برای انسان ها بسیار سالم هستند. اما کشاورزی ارگانیک از نظر اقتصادی کمی گران تر از کشاورزی معمولی محسوب می شود.
در واقع در این روش هزینه تولید محصولات بالاتر می رود و در نتیجه قیمت خرده فروشی چنین محصولاتی نیز افزایش پیدا می کند. در نتیجه بسیاری از افراد جامعه ترجیح می دهند که از چنین محصولاتی استفاده نکنند.
آیا محصولات ارگانیک می تواند از بروز برخی از بیماری ها در انسان ها جلوگیری کند؟
مطالعات بسیاری بر روی محصولات ارگانیک و اثرات آن ها بر سلامتی انسان ها وجود دارد. به طور مثال در یک مطالعه نشان داده شد، در یک جامعه ای که به صورت منظم محصولات کشاورزی ارگانیک استفاده می کنند تا 25 درصد میزان سرطان خصوصا در زنان کاهش پیدا می کند.
البته این مطالعه نشان نمی دهد که به طور حتمی استفاده از محصولات ارگانیک می تواند از به وجود آمدن طیف گسترده ای از سرطان ها جلوگیری کند. اما این مطالعه نشان می دهد افرادی که مواد غذایی ارگانیک استفاده می کنند کمتر به سرطان لنفو غیر هوچکین مبتلا می شوند.
همچنین خانم ها و زنانی که از این محصولات استفاده می کنند کمتر در معرض سرطان پستان قرار می گیرند.
البته بسیاری از مطالعات نیز نشان می دهند که مصرف مواد غذایی ارگانیک ارتباطی با سلامت انسان ها و همچنین جلوگیری از به وجود آمدن بیماری سرطان ندارند.
اما به طور کل با توجه به اینکه شیوه کشاورزی دراین نوع محصولات سالم تر است و بر اساس قواعد از پیش تعیین شده انجام می شود. بسیاری از محققان باور دارند که استفاده از مواد غذایی ارگانیک می تواند به سلامت انسان ها کمک کند.
چه مواد غذایی بهتر است به صورت ارگانیک استفاده شود؟
مطالعات نشان داده که برخی از مواد غذایی می توانند میزان زیادی آفت کش ها را به خود جذب کنند. از این مواد غذایی می توانیم به سیب، فلفل دلمه، خیار، کرفس، سیب زمینی، انگور، گوجه گیلاسی، کدو حلوایی، شلیل، هلو، اسفناج، توت فرنگی و فلفل تند اشاره کنیم.
بهتر است که تمامی این محصولات به صورت ارگانیک پرورش پیدا کنند و توسط افراد مصرف شوند. همچنین برخی از محصولات نیازی نیست که به صورت ارگانیک مصرف شوند.
چرا که مطالعات نشان داده این مواد غذایی اثرات کمتری از سموم را دریافت می کنند.
از این مواد غذایی می توانیم به مارچوبه، پیاز، پاپایا، آناناس، نخود شیرین، سیب زمینی شیرین، گریپ فروت، طالبی، آوواکادو، قارچ، کلم، ذرت شیرین، بادمجان، کیوی و انبه اشاره کنیم.
بازتاب: شناخت اکولوژیک و کنترل علف هرز - کشتیار
28 اردیبهشت 1401